Het voorstel om in Antwerpen, naar analogie met Rotterdam, mensen met een leefloon te verplichten om te werken, stuit op hevige weerstand. Niet alleen in politieke kringen, maar vooral bij de leefloners zelf heerst er groot ongenoegen.
‘Het is echt wel schaamteloos om aan mensen te vragen prestaties te verrichten in ruil voor geld dat ze ontvangen’, vindt Geert Dierckxsens van het Algemeen Vakverbond voor Leefloners (AVVL).
De leefloners van het AVVL willen op 15 december het werk neerleggen, maar sluiten niet uit dat er nog andere dagen volgen. De andere vakbonden zijn iets gematigder, maar verwacht wordt dat de actie erg breed zal worden gedragen. ‘De verontwaardiging op de werkvloer is enorm’, benadrukt Dierckxsens. ‘Een staking kan de woede kanaliseren.’
Vooral voor universitair geschoolde leefloners zou de rechtstreekse confrontatie met handenarbeid ronduit traumatisch kunnen zijn, voorspellen experts. Papiertjes prikken in een park, blikjes rapen langs de autoweg: werkloze Ruben S. huivert bij de gedachte alleen al. Hij geniet momenteel al vier maanden van een leefloon, maar is niet van plan om onder zijn niveau te gaan werken. ‘Vuilnis rapen is beneden mijn waardigheid. Als ik één ding heb geleerd tijdens mijn zes jaar durende universitaire studies, dan is het wel om neer te kijken op dat soort handenarbeid. Als ik met mijn handen in de vuiligheid had willen wroeten, had ik wel archeologie gestudeerd in plaats van moraalwetenschappen.’
Minister van Werk en voormalig Antwerps OCMW-voorzitter Monica De Coninck (sp.a) is het helemaal eens met Ruben. ‘Het is volstrekt onfair om aan mensen die net twintig jaar en langer op kosten van de gemeenschap hebben gestudeerd, ook maar de geringste tegenprestatie terug te vragen’, vindt De Coninck. ‘We weten allemaal dat handenarbeid exclusief gereserveerd is voor mensen die geen universitaire studies aankunnen.’
Maar ook ‘gewone’ werklozen zijn niet blij met de extra opdrachten. Marianna (36) probeert een zelfstandige activiteit uit te bouwen, maar heeft daar door de verscherpte controles en de verplichte opleidingen nauwelijks tijd voor. ‘Als ik binnenkort ook nog eens voor mijn leefloon moet gaan werken, denk ik niet dat er voor mijn activiteiten in het zwart nog tijd rest’,’ vreest zij.
Vakbonden:
‘De verontwaardiging op de werkvloer is enorm’
Onder de leefloners zijn er werkwilligen die de staking betreuren. ‘Mij gaan ze niet tegenhouden om te gaan werken!’, bromt Marcel (52), die de afgelopen dertig jaar intensief bier heeft zitten verzet in zijn zetel, minstens 7 kg per dag.