Sprekers van de Nederlandse standaardtaal zijn zogoed als uitgestorven in Vlaanderen. Dat blijkt uit de Grote Taalpeiling, een onderzoek waarin De Standaard, Radio 1 en de Nederlandse Taalunie zich informeerden over gallicismen, tussentaal en andere zogezegde taalabuzen.
Toch blijven hier en daar populaties AN-sprekers hardnekkig standhouden. Omdat het om een vreemde taal gaat die vanuit het noorden Vlaanderen is binnengedrongen, schakelt de Vlaamse regering een vitesse hoger in de strijd tegen de exoot. Minister van Onderwijs Pascal Smet (sp.a) en minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) hebben daartoe de handen in elkaar geslagen.
Om de laatste restjes standaardtaal compleet uit de maatschappij te bannen ondertekende Schauvliege een nieuw jachtopeningsbesluit. Dat staat toe om zonder vergunning te jagen op sprekers van het Algemeen Nederlands. ‘Indien u Jan Becaus of een andere loslopende standaardtaalspreker tegenkomt, aarzel dan niet om ‘m zelf vol hagel te schieten of de taalgendarmen te verwittigen’, raadt Schauvliege aan. ‘Becaus is een gevaarlijke taalfundamentalist die er niet voor terugdeinst tweeklanken als dusdanig uit te spreken. Als u aangesproken wordt door een spreker van het Standaardnederlands, wees dan geen slets en knal hem af.’
Taalkundige middens onthalen het initiatief op gejuich. ‘We gaan ne keer anders moeten gaan zien naar tussentaal’, zegt Kevin Absillis, neerlandicus aan de UA en mede-auteur van De manke usurpator. ‘Het is belangrijk dat een maske weet wat neusje tegen den draad betekent en dat er bij haar kiekens door den draad steken, al heeft ze thuis geen kiekenkot staan. Als ze dat niet kent, valt ze in affronten, geraakt ze sociaal achtergesteld en geraakt ze nooit aan een deftig lief. Belangrijk dus om er in de lessen tussentaal niet met a klak henne te smijten.’
Voor Smet is het openingsbesluit een heuse ommekeer. Vorig jaar stelde de minsiter van Onderwijs nog dat enkel het Standaardnederlands toegelaten mag worden in de scholen. ‘Daar hebbelijk nogal es ne kemel geschoten’, geeft hij nu toe. ‘Het is de standaardtaal die definitief moet verbannen worden uit het straatbeeld. Bekanst niveranst in Vlaanderen wordt er oemmes nog standaardtaal geklapt en toch maken we er reklam voor, swengst dat alleman tussentaal klapt.’
‘Het moest just avereksom zijn’, erkent de socialist. ‘We moeten er de aandacht op trekken dat we niet ons botten vegen aan de tussentaal in het onderwijs. Het is pedagogisch en didactisch verantwoorder om de jeugd zich helemaal vertrouwd te laten maken met de tussentaal die door iedereen wordt gebruikt in plaats van halsstarrig in achterhaald Standaardnederlands te blijven lesgeven. Officieel wordt het vak Nederlands op de wilde boef geschrapt, maar in de praktijk verandert er eigenlijk feitelijk niks. Proffen van ’t unief die buizen voor hun tussentaaltest, vliegen gelijk terug naar hun reservaat in de ivoren toren.’
Joke Schauvliege:
‘Jan Becaus is gevaarlijk. Hij deinst er niet voor terug tweeklanken als dusdanig uit te spreken’
Dat in gazetten en op digitale nieuwssites steeds meer tussentalige elementen opduiken, juicht Smet toe. ‘Schortevullebeuters moeten geen colèrige lezersbrieven of gele briefkaarten meer sturen over taalverloedering. Ze moeten de tussentaal gewoon aanvaarden en anders geven we ze een serieuze bolwassing.’