Sinds een week heeft de stam van de Yanomami internet via simpele, goedkope laptops die op zonne-energie werken. Ze zijn bij wijze van experiment de eersten van de traditionele stammen van het Amazonewoud die internet hebben.
De stamoudste, Haraldo, is er niet over te spreken. ‘Internet is een complete ramp voor ons. Het haalt heel onze manier van leven uit elkaar. Jongeren zitten liever spelletjes te spelen op Facebook in plaats van mee te gaan op jacht of hun ouders te helpen. Mijn jongste zoon is verslaafd aan dat ding met die blokjes (Tetris, nvdr). Ik word er zot van.’
Guiomar, één van de vooraanstaande jagers van het dorp, is ook kwaad. ‘Ja, ik heb een Facebook-profiel gemaakt, maar eerlijk gezegd heb ik er niets aan. Mijn broer zet de hele tijd domme commentaren op mijn pagina en maakt mopjes over mijn speer.’ Guiomar rolt met zijn ogen en weigert ons verder te woord te staan.
In de Yanomami-dorpen leeft ook angst dat jongeren het internet zullen gebruiken om clandestien relaties met elkaar aan te knopen, wat streng verboden is. Om die reden wacht het iniatief van Zuckerberg en co. nog even met de introductie van webcams.
‘We moeten dat allemaal relativeren’, vindt Totobe, die door een lelijke wonde aan zijn been veroordeeld is tot taken als kampvuren aansteken en gezamenlijke maaltijden voorbereiden. ‘Ik heb ook al een e-mail gekregen van een prins uit Nigeria, bijvoorbeeld. Toch geweldig vriendelijk dat een man uit zo’n ver land met mij in contact wil komen?’
Antropoloog Catalina Mendes, die al heel haar carrière de Yanomami volgt, is kritisch. ‘Ik geloof geen seconde dat Zuckerberg en zijn vrienden werkelijk humanitaire doelen voor ogen hebben. Het is de zoveelste vorm van cultuurimperialisme.’
Een vertegenwoordiger van Facebook is het daar niet mee eens. ‘Communicatie is een mensenrecht’, beweert Dean Bender, PR-verantwoordelijke van het hele project. ‘De Yanomami kunnen zich ook effectiever organiseren via internet, bijvoorbeeld tegen de almacht van bedrijven die de Amazone-wouden steeds verder ontbossen.’
Haraldo, stamoudste:
‘Mijn jongste zoon is verslaafd aan Tetris. Ik word er zot van’
Uit één van de hutten klinkt opgewonden geschreeuw. Eén van de inwonende tantes bij de grootste familie is zonet de miljoenste bezoeker geworden op een website en heeft een prijs gewonnen. Achtentwintig indianen vinden dit leuk.