Minister van Werk Monica De Coninck (sp.a) had de ruziënde sociale partners vorige week nog naar huis gestuurd met twaalf vragen. Bij een juist antwoord kregen ze telkens een extra tip. Zo kwamen ze automatisch uit bij het enige juiste antwoord, een eervol compromis tussen de verwachtingen van werkgevers- en werknemersorganisaties.
‘Van het Grondwettelijk Hof moeten we de discriminatie tussen arbeiders en bedienden wegwerken tegen 8 juli’, legt De Coninck uit. ‘Welnu, als ze allemaal zelfstandig worden, is er geen sprake meer van discriminatie.’
Het idee haalde de minister uit de bestaande praktijken bij goed boerende bedrijven als Belgacom. Hun succes teert grotendeels op het massaal ontslaan van werknemers om ze nadien terug in dienst te nemen als schijnzelfstandige.
De vakbonden tonen zich tevreden met het voorstel, wat verrassend is. ‘Vanaf nu kunnen alle werknemers dezelfde fiscale trucs toepassen als de werkgevers. Schijnfirma’s opzetten, holdings creëren, creatief gebruik maken van de notionele interestaftrek, enzovoort’, somt ervaringsdeskundige Rudy De Leeuw (ABVV) op. ‘Met de hulp van een gewiekste boekhouder zal geen enkele werknemer onder het nieuwe eenheidsstatuut nog belastingen moeten betalen. Dat leidt gegarandeerd tot een aanzienlijke stijging van de koopkracht van onze leden.’
De vraag waar de overheid dan haar inkomsten nog moet zoeken, wuiven de vakbonden weg. ‘Gewoon de grote vermogens zwaar belasten, meer is er niet nodig’, sust belastingexpert Mathieu Verjans van ACV. ‘Op voorwaarde dat de grote vermogens van christelijke middenveldorganisaties maar vrijgesteld blijven, dan komt alles wel in orde.’
Ook de werkgevers lijken gewonnen voor het voorstel. Pieter Timmermans van het VBO: ‘Op het eerste gezicht lijkt dit een aanvaardbare oplossing. Geen sociale lasten meer, geen loonhandicap tegenover het buitenland, geen exuberante ontslagpremies meer voor het voetvolk… Het steekt wel dat de nieuwe regeling al onze ondergeschikten plots op gelijke voet met ons brengt en zo onze elitestatus als ondernemer ondergraaft. Mijn grootste schrik is dat het gepeupel binnenkort in mijn golfclub zal verschijnen, omdat ze dat nu ook fiscaal kunnen inbrengen! Maar soms moet men zware offers brengen om tot een werkbaar compromis te komen.’
Vakbonden:
‘Vanaf nu kunnen alle werknemers dezelfde fiscale trucs toepassen als de werkgevers’
Alleen Unizo-topman Karel Van Eetvelt houdt de boot nog af: ‘Bij Unizo kunnen we allemaal uit eigen ervaring spreken: een zelfstandige inhuren jaagt je kosten nodeloos de hoogte in. Wij rekenen dóór, hé: onverklaarbaar hoge materiaalkosten, dubbele uurtarieven voor een onverifieerbaar hoog aantal consultancy-uren, ondoorzichtige maar vette winstmarges… Als alle werknemers zich nu als zelfstandigen gaan gedragen, worden ze veel duurder dan gewone arbeiders of bedienden. Toegegeven, je kunt ze wel van de ene dag op de andere aan de deur zetten zonder opzegvergoeding, maar dan ben je nog geen stap verder. Het werk moet nog altijd gebeuren. En zie jij mij al zelf de handen uit de mouwen steken om mijn gemanicuurde handen vuil te maken?’