Een heerser van een schaamluis. Het insect is bedreigd door onze verwoestende drang naar hygiëne.

Natuurpunt slaat alarm over uitsterven luis

Natuurpunt trekt aan de alarmbel: de luizenpopulatie is tot een alarmerend laag aantal gedaald. Daarom plant de vzw, in samenwerking met Gaia, een nationale actie ter bescherming van de bedreigde diersoort.

Natuurpunt en de Waalse zusterorganisatie Natagora bundelen de krachten en verstrekken in totaal 250 digitale macrocamera’s waarmee spotters de dierluizenpopulatie in kaart zullen brengen. Met die resultaten stappen de organisatoren medio april naar de overheid om beschermende maatregelen eisen.

‘Luizen zijn in de naoorlogse periode, en dan vooral de jongste decennia, bijzonder onpopulair geworden’, weet Chris Steenwegen, algemeen directeur van Natuurpunt. ‘Ten onrechte, want hun rol op het vlak van biodiversiteit is van vitaal belang in onze ecosystemen. Met name de superorde van de dierluizen (Phthiraptera) heeft het hard te verduren en verdwijnt zienderogen. Dat alles is het gevolg van onze verwoestende drang naar hygiëne.’

Het is bekend dat pesticiden als CLB en dermatologen ongemeen hard optreden tegen schaam-, oksel- en hoofdhaarluizen. ‘We zitten met de handen in het haar’, zucht Steewegen. ‘Het jeukt om actie te ondernemen.’

Ook dierenactivist Michel Vandenbossche is onthutst. ‘Het is wraakroepend hoe de mens de meest agressieve producten gebruikt en misbruikt om zulke diertjes op gruwelijke wijze te doden’, zegt de voorzitter van Gaia. ‘Het begint al in het kleuteronderwijs, waar kinderen een panische angst wordt ingestampt tegen de phthiraptera. We willen die barbaarse praktijken een halt toeroepen.’

Gaia eist dat antiluizenshampoos niet langer in de apotheek worden verkocht. ‘Het feit dat mensen met witte schorten het product aan de man brengen, lijkt op een medisch-wetenschappelijke legitimatie van een gruwelijke methodiek. Dat kunnen natuurliefhebbers en dierenvrienden niet langer over hun kam laten gaan’, zegt Vandenbossche, die naar scholen zal trekken voor sensibiliseringsacties.

‘De kappersbond staat volledig achter ons’, beweert Steenwegen. ‘Ook zij zijn de bloedige hetze tegen de phthiraptera hartgrondig beu. Je reinste haarkloverij.’

‘We betreuren dat de overheid niet meestapt in de bescherming van het luizenleventje’, meesmuilt Vandenbossche terwijl hij langdurig aan zijn kloten krabt. ‘Het onderwijs kan nochtans een belangrijke rol spelen in de beeldvorming. Zo eisen we dat luizen niet langer gerubriceerd worden onder de parasieten. Van leerkrachten verwachten we meer respect. Het kan niet dat ze een lastige leerling als een luis bestempelen. We doen ook een beroep op de VDAB om luizen niet langer te associëren met profiteerzuchtige werkonwilligen. Dat imago doet de phthiraptera oneer aan. De beestjes zijn superactief én nuttig.’

Natuurpunt:
‘We zitten met de handen in het haar. Het jeukt om actie te ondernemen’

Ondertussen is er ook al een Facebookpagina ‘Die meisje heeft schaamluis’, waarop jongeren foto’s posten van meisjes die (mogelijk) schaamluizen op hun ongeschoren foef hebben. Op de pagina ‘Antwerpse luizigaards’ publiceren studentes foto’s van jongens die er ongewassen uitzien en waarschijnlijk nooit aan een lief zullen geraken. Natuurpunt en Gaia juichen beide initiatieven toe.