Om gigantische besparingen te realiseren stonden de tegenstellingen tussen liberalen en socialisten op scherp tijdens de regeringsonderhandelingen. Voor liberalen kon er niet geraakt worden aan het bedrijfsleven, terwijl de socialisten niet wilden dat kansarmen de dupe werden van de crisis. De fusie van de Nationale Loterij en de dienst Belastingen verzoent beide tegenstellingen.
‘Ik kwam zelf met het idee’, zegt minister van Pensioenen Vincent Van Quickenborne (Open Vld), die het links-liberale gedachtegoed nog altijd niet laten varen heeft. ‘De namen van alle volwassen Belgen gaan in een enorme databank en zij krijgen willekeurig belastingen toegewezen. Zo kan het zijn dat een kansarm gezin plots geniet van allerlei fiscale achterpoortjes, terwijl een bedrijfsleider aansprak kan maken op invaliditeitsuitkeringen.’
Op de vraag of zo’n systeem niet te wanordelijk is, reageert Van Quickenborne dat ‘alles onder toezicht staat van gerechtsdeurwaarders. De belastingstrekking gebeurt live op televisie. Transparant bestuur is een must.’
Premier Di Rupo (PS) zelf heeft het over een ‘historisch compromis’. Voor zijn verzamelde partijgenoten in Bergen beklemtoonde hij dit een grote stap voorwaarts is in fraudebestrijding: ‘Als men geen enkel voordeel meer heeft bij het invullen van een foute belastingsaangifte, dan zal men het ook niet meer doen.’
Zowel vakbonden als werkgevers zijn gematigd positief. Karel Van Eetvelt van de ondernemersvereniging Unizo tweette: ‘Degelijk compromis. Doet ook aan kennisoverdracht.’ Rudy De Leeuw van de socialistische vakbond ABVV vond het vooral belangrijk dat de trekking op tv kwam: ‘Zo kan iedereen alles volgen en worden belastingen weer een stuk begrijpelijker voor mensen die geen tijd hebben om zich te verdiepen in ambtelijke taal.’
Elio Di Rupo:
‘Als frauderen bij belastingen niet meer voordelig is, zal men het ook niet meer doen’
De eerste trekking is voorzien voor aanslagjaar 2013 en zal wekenlang te volgen zijn op Kanaal Z, VRT, RTBF en de website van de federale regering.