Tom Lanoye bewerkt De leeuw van Vlaanderen tot een boek, een Duitse opera, een mimespel en een sitcom. 'Zoveel ambitie, dat moet wel fout aflopen', weten recensenten. (Foto Stefan Vanfleteren)

Recensent: ‘2012 is nu al literaire grand cru’

Nu de Boekenbeurs zijn tenten weer heeft opgeslagen, kijken recensenten reikhalzend uit naar het volgende literaire jaar. Edwin Vermant is alvast lovend over de boeken die nog geschreven moeten worden.

Via hun woordvoerders lieten auteurs Kristien Hemmerechts, Tom Lanoye en Dimitri Verhulst weten dat ze elk een nieuw boek uitbrengen in de loop van 2012. Met nieuw werk van de gevierde auteurs wordt het komende literaire jaar al bij voorbaat erg druk. ‘Interessant voor de lezer, maar vervelend voor ons. Door tijdgebrek zullen wij boeken vooral moeten beoordelen op het coverbeeld en de achterflap’, zegt Edwin Vermant, literatuurrecensent voor onder andere Knack. ‘Bij een recensie kruipt de meeste tijd toch nog altijd in de zoektocht naar les petites phrases qui tuent.’ Vermant geeft alvast een voorbeschouwing.

In het onderkoelde proza dat we intussen van Kristien Hemmerechts gewoon zijn, doet ze in Ik ben een vrouw uit de doeken hoe een boomstronk probeert te verwerken dat haar man een latent pedofiele paddenstoel is. In vele pijnlijke stiltes, onderbroken door sporadische woede-uitbarstingen, geeft ze uiting aan haar frustraties en twijfels.

‘We kijken reikhalzend uit naar een bijzonder klinische, harde seksscène met een kastanjebolster’, zegt Edwin Vermant. ‘Die passage zal bepalen of Hemmerechts’ boek de hoogste score dan wel géén score krijgt.’

Tom Lanoye daarentegen, van wie Het goddelijke monster als serie loopt op VTM, pakt het opnieuw crossmediaal aan. Lanoyes jongste worp, Messcherp, is een eigentijdse bewerking van Hendrik Consciences De leeuw van Vlaanderen. Tegelijk met het boek is er een mimespel, een Duitse opera en een sitcom op Ketnet. Met zijn bekende gevoel voor hysterisch realisme tovert Lanoye Jan Breydel om tot een dissidente travestiet met Wit-Russische voorouders en wordt de Franse almacht gezien als een metafoor voor het keurslijf van het hedendaagse Vlaams-nationalisme. De muziek wordt geschreven door Ingeborg. ‘Dit project gaan we neersabelen’, kondigt Vermant aan. ‘Met zoveel ambitie moet het wel fout aflopen.’

In Zwartgerande nagels ten slotte beschrijft Dimitri Verhulst het verloop van de huidige financiële crisis vanuit het standpunt van een hoogbegaafde drol. Veel wil de auteur nog niet kwijt over het boek, dat tegen de herfst van 2012 in de rekken moet liggen, maar de climax van het verhaal zou zich situeren ergens ter hoogte van de endeldarm, en is voorzien van rijke commentaar op volksbestuur, het profitariaat en misogynie die in de menselijke darmen heerst.

‘De laatste tijd hebben we Verhulst genoeg afgezeikt’, erkent Edwin Vermant. ‘Zijn nieuw boek zullen we dus maar bestempelen als hoopgevend.’

Edwin Vermant:
‘Door tijdgebrek zullen wij boeken vooral moeten beoordelen op cover en achterflap’

‘Het jaar 2012 wordt hoe dan ook een grand cru voor de Vlaamse literatuur’, besluit Vermant. ‘Niet alleen voor de auteurs die met zo veel nieuw werk komen aanzetten, maar ook voor ons. We kijken er enorm naar uit onze vooraf gemaakte conclusies met het lezerspubliek te delen.’