In de jaarlijkse corruptielijst van Transparency International (TI) geeft Turkmenistan België stevig het nakijken. België bungelt achteraan, terwijl de Centraal-Aziatische republiek enkel landen als Afghanistan, Somalië en Noord-Korea moet laten voorgaan. Minister van Economie Johan Vande Lanotte (sp.a) beseft dat ingrijpen noodzakelijk is en trekt naar Turkmenistan om zich te laten bijscholen. Officieel gaat het om een cursus corruptiebestrijding, maar die naam is gekozen terwille van de perceptie.
‘In Turkmenistan heeft men een veel gunstigere perceptie van corruptie’, weet Vande Lanotte. ‘Daar wordt belangenvermenging niet beschouwd als een ernstig probleem. Corruptiebestrijding is er een niet-noodzakelijk kwaad. Ik wil er leren om de strijd tegen corruptie efficiënter te bestrijden. De cursus leert ook hoe je corruptie op een volstrekt legale manier kunt organiseren zonder dat je de hele tijd de pers achter je vodden hebt. Wie er mij na deze cursus nog van beschuldigt dat ik mijn belangen op amateuristische wijze vermeng, krijgt een proces aan zijn broek wegens laster en eerroof.’
‘Wat wij in België doen, is hoogstens geklungel in de marge, maar echt goed georganiseerd verlopen onze omkoopaffaires niet’, erkent Vande Lanotte. ‘De transacties van smeergeld belanden nog altijd te vlot in de openbaarheid. Misschien kan een btw-verlaging soelaas bieden?’
De cursus corruptiebestrijding is evenwel niet goedkoop. Vande Lanottes opleiding in Turkmenistan kost de belastingbetaler 30 miljoen euro, reiskosten niet inbegrepen. ‘Maar het pakket is dan ook zeer compleet’, zegt Vande Lanotte. ‘Het omvat modules als legale sportsponsoring, creatief subsidiebeleid en boekhouden voor gevorderden. Ik ben blij dat ik meteen in het klasje voor gevorderden mag starten, maar toch kan ik nog veel bijleren over corruptie.’
Johan Vande Lanotte:
‘Ik wil er leren om de strijd tegen corruptie efficiënter te bestrijden’
Lijst Dedecker vindt het niet normaal dat enkel Vande Lanotte naar Turkmenistan trekt. ‘Dat wekt de indruk dat de andere ministers zich niet bezighouden met corruptie‘, zegt de minipartij, die door een gebrek aan uitvoerende mandaten nog nooit een aanbod heeft gekregen om steekpenningen te ontvangen. ‘Er is iets fishy aan de reis van Vande Lanotte en te gepasten tijde zullen wij hard maken dat er gefoefeld wordt. De rechter zal oordelen wie ongelijk heeft.’