Het aantreden van prins Filip zorgt voor ongezonde vormen van hysterie.

Troonwissel veroorzaakt hysteria abdictatis

Minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx slaat alarm over een nieuwe vorm van massahysterie. Het zou gaan om een ernstige vorm van hysteria abdictatis (HA), of koningshysterie in de volksmond.

‘Koningshysterie is een ziekte die zich uit in overdreven aandacht en onrealistische ophemeling van het koningshuis‘, legt professor Albert De Coninck van het Universitair Ziekenhuis Gent uit.

‘Opvallend is dat het ziektebeeld zeer plots de kop opsteekt’, waarschuwt De Coninck met opgeheven vinger. ‘Tot voor enkel weken waren de sentimenten over de koning totaal anders van aard. In enkele dagen tijd hebben we een massaal verlies aan kritische ingesteldheid zien ontstaan bij steeds bredere lagen van de bevolking.’

De Coninck schroomt zich niet om een scherpe diagnose te stellen: massahysterie, meer bepaald HA. ‘Zelfs individuen die normaal gezien veeleer negatief staan tegenover de monarchie, zoals linkse intellectuelen of Vlaams-nationalisten, zijn niet immuun voor de overdraagbare aandoening’, stipt de professor aan.

Het fenomeen krijgt internationale aandacht. Zo heeft een groep onderzoekers van de universiteit van Cambridge enkele patiënten bezocht in Brussel. Dokter Prince Philips legt uit waarom: ‘Ons doel is in de eerste plaats om de internationale verspreiding van dergelijke fenomenen in kaart te brengen. Zo onderzoeken we of de Belgische hysterie een gevolg kan zijn van een soortgelijke opstoot die zich enkele maanden geleden in Nederland voordeed. Hoe besmettelijk is de epidemie?’

Ook probeert het onderzoeksteam te bepalen of geografische en culturele elementen een rol spelen bij de vatbaarheid voor koningshysterie. ‘We ontdekten reeds dat mensen uit het Middellandse Zeegebied veel minder vatbaar zijn voor de waan. De Spaanse bevolking geneert zich voor het koningshuis, terwijl in Egypte miljoenen mensen staan te juichen als monarchistische aspiraties worden gekortwiekt. Ook de Turkse koning heeft moeite om zijn onderdanen onder de knoet te houden. We bestuderen die verschillen omdat we geloven zo een remedie te vinden tegen het opduiken van acute HA.’

Professor De Coninck benadrukt dat de hysterie niet zonder gevaar is. ‘Ten eerste is er de enorme maatschappelijke kost. Het grootste probleem is echter de diepgaande psychose waarin patiënten terechtkomen. In het ergste geval moeten artsen overgaan tot preventieve amputatie of zelf lobotomie.’

Een echte behandeling voor de ziekte is er vooralsnog niet, maar de professor geeft wel enkele tips waarmee de symptomen verlicht kunnen worden: “Vooral journalisten zijn vatbaar voor de hysterie. Lees de komende dagen dus geen dagbladen en vermijd radio en televisie. Wel is het raadzaam bij te lezen over de geschiedenis van Congo of de rol van Leopold III tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat werkt als heilzaam tegengif.’

Ondertussen neemt ook de regering de situatie ernstig, het kernkabinet kwam intussen samen voor spoedoverleg. ‘Het is belangrijk dat we dit probleem zo snel mogelijk aanpakken’, verklaart premier Elio Di Rupo (PS). ‘We mogen ons niet laten afleiden door futiliteiten zoals het statuut arbeider-bediende, de slabakkende economie of de begroting.’

Albert De Coninck:
‘In enkele dagen tijd hebben we een massaal verlies aan kritische ingesteldheid zien ontstaan’

Over mogelijke oplossingen wilde de premier voorlopig niets zeggen, maar geruchten doen de ronde dat de regering als eerste stap een grootschalige therapiesessie plant op 21 juli.