Belgen weten hoe ze iemand in nood moeten bijstaan, maar in de praktijk trekken we liever onze handen af van gewonde medemensen.

Meerderheid Belgen helpt niet bij ongeval

De kennis van de Belgen over het toepassen van eerste hulp bij ongevallen is van wereldniveau. Jammer genoeg is de bereidheid van de Belg om ook effectief een handje toe te steken zogoed als onbestaande.

Uit een enquête van Touring en het Rode Kruis blijkt dat slechts 2 procent van de Belgen bereid is om een medemens in nood te helpen. Nog liever laat de Belg een verkeersslachtoffer op straat doodbloeden dan dat hij zijn eigen handen vuilmaakt. Zeker als het regent, waait of sneeuwt, kijken wij niet om naar bewusteloze burgers. Ook als de zon te fel schijnt, laten we een zichtbaar gewond of ziek persoon het liefst aan zijn lot over.

Nochtans is de Belg geen uil als het aankomt op eerste hulp bij ongevallen. Liefst 98 procent van de Belgen weet welke stappen je moet volgen bij een ongeval. Een flinke 93 procent kan hartmassage toepassen. Slechts drie op de honderd ondervraagden kenden het internationale noodnummer 112 niet.

‘Als het op theorie aankomt, zit ons land in de kopgroep. Maar in de praktijk bengelt ons land achteraan in het peloton’, weet Touring. ‘We nemen het zekere voor het onzekere: liever hopen dat zware kwetsuren vanzelf overgaan dan iemands dood op ons geweten hebben omdat we iets verkeerd hebben gedaan tijdens een reanimatiepoging.’

De povere Belgische score is een argument om een eventuele EHBO-cursus niet op te nemen in de rijopleiding. ‘Wat baat het om te investeren in kennis als de Belg zijn kennis in noodgevallen niet gebruikt’, redeneert het Rode Kruis.

‘De Belg is een bijzonder hardvochtig wezen‘, weet de socioloog Bart Steenhaut. ‘En terecht. Het is perfect verdedigbaar dat verkeersslachtoffers aan hun lot overgelaten worden en niet kunnen terugvallen op steun van de overheid, laat staan zijn medemens. Wie zijn ongeval zelf heeft veroorzaakt, bijvoorbeeld door op straat te komen, mag daar wat mij betreft de gevolgen van dragen.’

Steenhaut ontkent dat die sentimenten te maken hebben met een gebrek aan solidariteit. ‘Het gaat om de aannemelijke veronderstelling dat iedereen met een minimum aan gezond verstand is uitgerust’, legt de bekende socioloog uit. ‘Het komt er gewoon op aan om het te gebruiken. Gechoqueerd? Kijk nog eens naar die gruwelijke foto’s van weekendongevallen die elke maandag in de krant staan en trek zelf uw conclusie.’

Ook professor medische ethiek Paul Schotsmans (KU Leuven) stelt vast dat de groep Belgen die anderen eerste hulp bij ongevallen ontzeggen schrikwekkend groot is. ‘Ik ben gechoqueerd door de cijfers. Er zijn heel wat mensen die vinden dat de ene meer recht heeft dan de ander om op straat dood te bloeden.’

Bart Steenhaut:
‘Wie zijn ongeval zelf heeft veroorzaakt, mag daar wat mij betreft de gevolgen van dragen’

Positief is wel dat de Belg significante gevoelens van sympathie voelt voor gewonde of doodgereden huisdieren. ‘Als het over katten gaat, worden we sneller sentimenteel’, stipt Steenhaut aan.