Steven (FLM):
‘Wanneer de burger zichzelf niet bevrijdt, moeten wij het in zijn plaats doen’
Omstreeks een uur of acht werd er aangebeld bij de familie Kruysmans in Wetteren. Huisvader Marc (43) opende de deur. ‘Ik was verrast. Voor mij stonden drie gemaskerde jongeren. Ze stapten gewoon de hal binnen en liepen meteen door naar de living, waar ze onze kerstboom vastgrepen en naar buiten sleurden. Tegen dat ik goed en wel besefte wat er gaande was, stond onze boom in lichterlaaie. Ze hadden hem in brand gestoken! Ik ben nog van mijn tak beginnen te maken, maar ze negeerden me. Zonder zich iets van mij aan te trekken belden ze aan bij mijn buurman Etienne.’
Nordmann-spar
‘Ook bij mij zijn die jongelui zomaar binnengestapt zonder hun schoenen af te vegen. Maar ik ben atheïst: bij mij zul je geen kerstboom vinden’, gniffelt Etienne Vermeersch (77).
Daarmee is Etienne een uitzondering: alle andere buurtbewoners hadden wel een gratis kerstboom gekregen van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB). De hele wijk doet mee aan een nieuw wetenschappelijk experiment. Na de succesvolle proeven met genetisch gemodificeerde aardappelen en maïs was het de beurt aan kerstbomen voor een DNA-upgrade, zo vond het VIB.
‘Kerstbomen zijn niet de eerste bomen waarmee we experimenteren’, stipt René Custers, woordvoerder van het VIB, aan. ‘Eerder deden we al een veldproef met populieren. Maar uit eigen ervaring wisten wij dat ook de de Nordmann-spar, een populaire soort voor kertbomen, voor verbetering vatbaar was. Al te snel wordt zo’n boom bruin en begint hij zijn naalden te verliezen. Een vervelend karwei om schoon te maken.’
Onderzoekers van het VIB ontwikkelden daarom een kerstboom die zeer lang groen blijft, zijn naalden niet verliest én resistent is tegen bijtgrage kinderen en huisdieren. Na enkele succesvolle tests in de serre werden de bomen twee weken terug discreet aan huis geleverd bij inwoners van Wetteren en Melle. ‘Net om vandalenstreken te vermijden gaven we niet veel ruchtbaarheid aan dit experiment’, vertelt Custers. ‘Toch moesten we onderzoeken hoe de kerstbomen presteerden in de typische atmosfeer en omgeving van een woonkamer. Bijkomend voordeel van zo’n test is dat we mensen rechtstreeks kennis laten maken met de weldaden van genetische modificatie. Zo ondervinden ze uit eigen ervaring dat ggo’s hun leven verbeteren.’
Opruimactie
Tot gisteravond verliep het experiment volgens plan. ‘De helft van de deelnemende gezinnen kreeg een niet-gemodificeerde kerstboom. In vergelijking met die controlegroep deed de ggo-variant het stukken beter’, zegt Custers. ‘Door de groenere naalden zagen ook de pakjes onder de kerstboom er veel beter uit, en dat is waar dat hele Kerstmis uiteindelijk om draait, niet?’
Helaas blijft er van de kerstbomen niet veel over: milieuactivisten namen in totaal zeventig sparren in beslag, zowel gewone als gemodificeerde. ‘We konden geen risico nemen’, zegt actievoerder Steven. ‘Het VIB speelde het spel smerig met deze propagandastunt. De wetenschappers misbruikten de universele boodschap van vrede om hun geknoei met DNA te promoten. Als overtuigde democraten moesten wij ingrijpen en die gemodificeerde organismen standrechtelijk vernietigen. Wanneer de burger zichzelf niet bevrijdt, moeten wij het in zijn plaats doen.’
De opruimactie beperkte zich niet tot de kerstbomen. ‘Ook onze cadeautjes werden in het vuur gesmeten’, huilt Siska (3). Alle gezinnen die de pakjes al onder hun kerstboom hadden gelegd, zullen hun kerstshopping moeten overdoen.
Bevrijde bewoners
‘Een schande’, zegt mama Katia Desmet (39). ‘Mijn kinderen hebben hier zo naar uitgekeken. Mijn man en ik zijn geslaagde ondernemers en wij dachten iets terug te geven aan de maatschappij door deel te nemen aan een wetenschappelijke proef. Deze aanval is een aanslag op de westerse normen en waarden van rationalisme en innovatie. Wetenschap val je niet aan en kerstcadeautjes al zeker niet.’
‘Het is jammer dat we voor duizenden euro’s geschenkjes hebben moeten verbranden, maar de burger zal heus wel begrijpen dat wij de contaminatie van vreemd DNA moesten inperken. Zelfs één gevallen naald uit een sparrenboom kan het ecosysteem in gevaar brengen. Daarom moesten ook alle slingers en kerstballen eraan geloven’, legt Steven van de Field Liberation Movement (FLM) uit. ‘Wij verstaan de heftige reacties, maar we proberen de bevrijde bewoners aan de wijs te brengen dat er andere manieren zijn om Kerstmis te vieren dan materiële goederen uitwisselen, zoals bijvoorbeeld aandacht schenken aan duurzaamheid of kleinschalige biologische landbouw.’
Het experiment van het VIB is echter nog niet volledig verloren. ‘Ook in andere wijken in de buurt hebben mensen een ggo-kerstboom staan’, garandeert René Custers. ‘Velen zelfs zonder dat ze het zelf weten. Zo kunnen ze ook niet klikken naar de vandalen van de FLM.’
Het VIB kon nog niet beloven dat ieder gezin vóór kerstavond een nieuwe kerstboom heeft. Daarom fabriceerden sommigen al een eigen alternatief, weliswaar niet altijd even geslaagd.