‘De staking bij het spoor zat eraan te komen. Aangezien het land al te lang zonder regering zat, konden militanten niet tegen het een of ander beleid betogen. Daardoor werd de druk onbeheersbaar groot. Nu er weer een regering is, kunnen we het ventiel opnieuw volledig opendraaien. Dat we onze pijlen mogen richten op een neoliberale windbuil als Vincent Van Quickenborne doet extra veel deugd’, zegt Jos Digneffe, geliefd leider van het socialistische ACOD Spoor.
Er rijst echter één probleem. ‘Door de aanslepende regeringsonderhandelingen zijn we het staken een beetje verleerd’, geeft Digneffe toe. ‘Op den duur begonnen we ons te gedragen als werknemers uit de privé, die niet voor het minste akkefietje het werk neerleggen.’
Om de spirit er weer in te krijgen hebben de spoorbonden Congolese jongeren ingehuurd die zondag nog een hoop schade aanrichtten in Elsene. ‘Als overtuigd syndicalist kijk je toch met bewondering naar de manier waarop die gasten hun woede uitten. Zo deden wij dat vroeger ook. Geen compassie, de boel kort en klein slaan. Dan wordt er naar je geluisterd’, zegt Digneffe. ‘Misschien zijn we wel te soft geworden doordat we altijd ons goesting hebben gekregen?’
Enkele Belgisch-Congolese jongeren die de herverkiezing van president Joseph Kabila handig hebben gebruikt als excuus om etalages in te slaan en juwelierszaken leeg te plunderen zullen de vakbond bijstaan met raad en daad. ‘Van guerillatechnieken kennen wij te weinig. Een molotovcocktail draai je niet zomaar in elkaar. Op dat vlak kunnen die negers ons nog iets leren’, erkent de geëngageerde vakbondsman. ‘Hun acties hebben al bewezen dat ze het grootkapitaal in het hart raken door allerlei omzetcijfers te doen dalen.
‘We moeten wel met die kroezelkopjes in zee gaan’, zegt ook Luc Piens van ACV Transcom. ‘De politiek wil ons in snelheid pakken. Dat kunnen wij niet over ons laten gaan. Als de regering haar plannen vlug wil doorvoeren, dan moeten wij vlug zijn met acties. Alleen zou het zonder onze Congolese vrienden niet lukken om tijdig op gang te komen. Zij hebben ervaring en visie. Ze zullen ons leren hoe een minderheid de sfeer kan verpesten voor een grote meerderheid, want daar draait het uiteindelijk om bij een spoorstaking. We willen niet alleen het treinverkeer lamleggen. Omgekantelde of brandende auto’s op strategische plekken moeten verhinderen dat de gewone werkmens zelfs al carpoolend op zijn werk geraakt. Dat zal van Quickenborne leren!’
Het zit de vakbonden zeer hoog dat minister Van Quickenborne een beleid wil uitstippelen zonder dat zij een vinger in de pap te brokken hebben. ‘De minister laat ons geen keuze. Wij waren bereid tot overleg, maar daar wou de heer Van Quickenborne niet op ingaan’, zeggen de bonden in een gezamenlijk communiqué. ‘Dat is de wereld op zijn kop. Het zijn wíj die de regering geen keuze mogen laten. Wij eisen het recht op om hooghartig elk overleg te weigeren en over te gaan tot het laatste, eerste en middelste redmiddel: de staking.’
De spoorbonden verzetten zich niet enkel tegen de politiek, maar ook tegen de bevolking. ‘De burger is medeplichtig. Hij heeft tenslotte het parlement gekozen waaruit deze regering als een kanker is voortgewoekerd. Daarom opteren we niet voor een betaalstaking, maar voor een échte staking’, fulmineert Piens. ‘Het ontbeert ons aan creativiteit om te bedenken wat de reiziger ooit tegen onze almacht zou kunnen beginnen.’
‘Het is fundamenteel ondemocratisch dat de regering in elkaar werd gevezen zonder dat onze mening werd gevraagd’, vult Digneffe aan. ‘Dat is een ernstig deficit op het democratisch deficit. De gevolgen laten zich nu voelen.’
Luc Piens (ACV):
‘Brandende auto’s op strategische plekken moeten verhinderen dat zelfs carpoolers op hun werk geraken’
In ruil voor hun steun bij de spoorstaking krijgen de Brusselse jeugdbendes het privilege dat ze gratis mogen blijven zwartrijden, zowel op de trein als op de metro. ‘Verder hebben wij geen inhoudelijke affiniteit met de vakbonden. In onze ogen maken ze evengoed deel uit van het verrotte overheidssysteem’, zegt André-Joseph Maktuda, aanvoerder van één van de gevreesde stadsbendes. ‘De vakbonden verliezen stilaan alle legitimiteit bij de bevolking. Zij controleren het transport en gijzelen de werkmens. Wij blijven bij onze steun voor Bart De Wever (N-VA). Hij is een grote chef en we hopen dat hij de vakbonden nog veel op de tenen trapt, zoals Étienne Tshisekedi op de tenen van Kabila trapt. Maar zaken zijn natuurlijk zaken. Wij zijn professionals en leveren strategisch advies op maat. Plus daarbij zitten de bonden op een berg geld en mogen we stevig factureren zonder dat onze verworven pensioenrechten in gevaar komen.’