Door de aanslepende regeringsvorming liggen internationale speculanten op de loer om België aan te vallen. Het Amerikaanse beleggingsfonds Seldon Foundation waagde gisteren zijn kans. De speculanten gebruikten daarvoor de tactiek van de Sidewinder Obligation Swap (SOS), maar hebben zich danig mispakt. Volgens schattingen leed Seldon Foundation in één dag maar liefst 6,3 miljoen dollar (4,7 miljoen euro) verlies.
Bij de SOS-techniek bundelen beleggingsfondsen staatsobligaties in een nieuw financieel product, de Compiled Debt Allocation (CDA). Die CDA’s verkopen ze aan beursgenoteerde ondernemingen. Het beleggingsfonds ‘leent’ de staatsobligaties eerst bij andere bedrijven en spreekt af om ze op een bepaalde datum terug te geven. Meestal gaat het om periodes van enkele maanden. Zo verkocht Seldon Foundation begin december een obligatiepakket waarin de sterkste West-Europese economieën vertegenwoordigd waren.
In een CDA zitten vaak obligaties van één land dat een doelwit kan worden van speculanten. Zodra dat land effectief in de problemen komt, bijvoorbeeld door een ontsporende overheidsschuld, daalt de handelswaarde van de betrokken obligaties, waardoor de hele CDA besmet wordt. Beleggingsfondsen lekken vervolgens welke ondernemingen besmette CDA’s in hun bezit hebben, waardoor hun beursaandeel de dieperik induikt.
Dat is het moment waarop de beleggingsfondsen massaal aandelen van de betrokken bedrijven aankopen. Tegelijk bieden zij aan om de besmette CDA’s weer over te nemen, tegen een sterk verlaagde prijs weliswaar. Als een bedrijf daarop ingaat, is het zogezegd gered, waardoor het aandeel weer omhoog schiet. De beleggingsfondsen verkopen hun aandelen meteen met fikse meerwaardes, terwijl de staatsobligaties teruggaan naar de oorspronkelijke eigenaars.
Gisteren was het het moment waarop Seldon Foundation in actie schoot. Op de websites van internationale financiële dagbladen verscheen een bericht dat ondernemingen als Garmin, Intel en Starbucks grote hoeveelheden CDA’s in hun portefeuille hadden met daarin Belgische staatsobligaties. Dat zou de betrokken multinationals aanzienlijke verliezen kunnen opleveren. In een ogenschijnlijk barmhartige bui gaf Seldon Foundation te kennen de obligatiepakketten eventueel te willen overkopen.
Helaas voor het beleggingsfonds bleken in de bewuste CDA helemaal geen Belgische staatsobligaties te zitten. ‘Wij hebben de lijst tien maal gelezen en herlezen, maar tussen de zeven aanwezige landen staat België niet vermeld’, meldde een woordvoerder van Garmin droogweg. ‘Ik wil de lijst gerust nog eens doornemen, maar ik vrees dat wij tot nader order geen redenen zien om onze CDA’s van de hand te doen.’ Het aandeel van de GPS-fabrikant schoot meteen na die boodschap met 3,7 procentpunten omhoog.
Dat was een bijzonder lelijke streep door de rekening van Seldon Foundation. Ten laatste vandaag moest het beleggingsfonds de geleende staatsobligaties immers teruggeven aan de oorspronkelijke eigenaars. Daardoor moest Seldon Foundation zelf obligaties gaan aanschaffen om ze meteen weer af te staan. Die operatie kostte het beleggingsfonds vele honderdduizenden euro’s.
Hoe is de fout kunnen gebeuren? Volgens Seldon Foundation zelf is er niets aan de hand. ‘We hebben aangeboden om besmette CDA’s over te kopen. Toen bleek dat de CDA’s niet besmet waren, verviel dat aanbod’, zegt CEO en stichter Harry Seldon. Seldon ontkent met klem dat zijn fonds betrokken was bij het opzetten van een SOS.
Yves Leterme overweegt om naast Marseillaise ook Wilhelmus te gaan zingen
Bedrijven die de CDA’s kochten van het beleggingsfonds spreken dat echter tegen. ‘Seldon weet maar al te goed dat hij die obligaties zelf aan ons verpatst heeft. Gelukkig wisten wij beter dan hem wat er in het pakket zat’, zei een Brits directielid van Starbucks tegen Bloomberg. ‘In zijn promopraatje had hij het steevast over België als hoofdstad van Europa en situeerde hij Brussel in Nederland. Ik denk dat Seldon nog niet goed beseft dat België en Nederland twee aparte landen zijn. De gezamenlijke kandidatuur voor het WK-voetbal 2018 speelt daar allicht een rol in.’
Op de microblogsite Twitter maakte Yves Leterme zich vrolijk over de zaak. ‘Na de Marseillaise ook het Wilhelmus gaan zingen?’, schreef de premier in een zeldzaam moment van zelfspot. Het Wilhelmus is het Nederlandse volkslied.